De perfectionist en… de (on)misbare mantelzorger

De perfecte mantelzorger….

De meeste perfectionisten komen op een of meerdere momenten in hun leven mensen in nood tegen. Mensen die door (privé-)omstandigheden in zwaar weer verkeren en héél erg gebaat zijn bij praktische, mentale en/of financiële ondersteuning. En dat kan de perfectionist als de beste. Zij   reddert er op los; gaat mee naar artsen, ziekenhuizen en haalt medicijnen bij de apotheek; wast, strijkt, kookt (het lievelingseten uiteraard), haalt de boodschappen, biedt een luisterend oor, een schouder om  uit te huilen, geeft (on)gevraagde adviezen en trekt zonder problemen de portemonnee voor cadeautjes of om de ergste nood te ledigen. En het gaat nog verder; het leven van de mantelzorger (en haar gezin) wordt volledig on hold gezet; want ze is nu echt ergens anders nodig! En de hulpvrager? Die leunt, na enig gesputter in het begin (“nee hoor, dat kan ik zelf wel”)  maar wat graag op deze sterke helper. 

Prachtig toch zo’n altruïstische, perfectionistische mantelzorger? Als je ergens op kunt vertrouwen is zij het wel; ze is altijd op tijd, herinnert jou aan je afspraken, coördineert de gezinsagenda, wat een verademing!

De onderliggende behoefte….

Maar er is ook een keerzijde; ook hier geldt dat voor niets de zon opgaat. Er wordt wel degelijk een behoefte van de mantelzorger ingevuld; namelijk de behoefte om nodig te zijn. Om van betekenis te zijn voor anderen of nog groter; in dit leven. En natuurlijk valt al die zorg voor en om een ander haar zwaar. Maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door de dankbaarheid van degene die wordt geholpen en het zichtbare resultaat van die hulp.

Tot zover niets aan de hand; tot de dag waarop de hulpvrager zijn of haar leven weer op de rails begint te krijgen. En in ieder geval de regie over het eigen leven weer terug wil. Ineens neemt de dankbaarheid af, worden afspraken gepland zonder medeweten van de mantelzorger, worden steeds vaker activiteiten met anderen genoemd en lijkt de rol van de mantelzorger langzaam uitgespeeld. Dan kan teleurstelling ontstaan, een gevoel van leegte of afwijzing, soms ook een beetje wrok jegens de ex-hulpvrager…

Erkenning, afstand en betekenis….

Wat kun je nu doen als je jezelf in dit plaatje herkent? Het begint bij de erkenning; ben jij zo’n mantelzorger met een grote behoefte aan nodig zijn? Van betekenis zijn in het leven van anderen? Kijk dan waarin je een tandje terug kunt zetten. Kun je wat meer afstand nemen? De verantwoordelijkheid voor de vorm en mate van hulp bij de hulpvrager laten?

Kijk ook eens naar alternatieve activiteiten die jouw bestaan zin geven. Denk aan vrijwilligerswerk, of meer kwalitatieve aandacht aan je eigen gezin en je sociale contacten.  Je kunt misschien een studie oppakken, lid worden van een vereniging, een bestuursfunctie gaan vervullen. Maar stel jezelf ook de vragen: zorg ik goed genoeg voor mezelf? Worden mijn eigen behoeftes naar tevredenheid ingevuld?

Maar ook: mag ik het ook wat makkelijker hebben dan een ander? Mag ik genieten van de zaken in mijn leven die ogenschijnlijk  gladjes verlopen?

 Vragen die je helpen om meer betekenis te geven aan je eigen leven, zonder in de onbalans van redder/slachtoffer terecht te komen.